تحصیل در ایتالیا – انتخابی هوشمندانه برای دانشجویان بین‌المللی
ممکن است ایتالیا در نگاه اول یکی از گزینه‌های اصلی برای ادامه تحصیل در خارج از کشور نباشد، اما وقتی صحبت از شهریه مقرون‌به‌صرفه و فرصت‌های بورسیه می‌شود، ایتالیا به یکی از بهترین گزینه‌ها برای مهاجرت تحصیلی تبدیل می‌شود. بر اساس آمار سایت Statista، حدود ۳۵ هزار دانشجوی بین‌المللی در ایتالیا مشغول تحصیل هستند.
طبق آخرین آمار، بین ۱۰ تا ۱۲ هزار دانشجوی ایرانی در ایتالیا تحصیل می‌کنند و ایران در رتبه چهارم کشورهای دارای بیشترین دانشجوی بین‌المللی در این کشور قرار دارد. این موضوع نشان‌دهنده محبوبیت روزافزون ایتالیا در بین دانشجویان ایرانی است.
ایتالیا کشوری با تاریخ و فرهنگ غنی، دانشگاه‌های معتبر و کیفیت زندگی بالا است. این کشور حدود ۹۷ دانشگاه دارد که ۴۶ عدد از آن‌ها در شهر رم، پایتخت ایتالیا قرار دارند.
اگر به دنبال اطلاعات جامع در مورد تحصیل در این کشور هستید، این مطلب راهنمای کاملی برای شما خواهد بود.
شرایط تحصیل در ایتالیا
حداقل سن برای دریافت ویزای تحصیلی ایتالیا ۱۷ سال است. دانشجویان باید ابتدا پذیرش دانشگاهی بگیرند و سپس برای اخذ ویزای تحصیلی اقدام کنند.
تحصیل در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در ایتالیا امکان‌پذیر است. دوره‌ها به زبان‌های انگلیسی و ایتالیایی ارائه می‌شوند.
تحصیل در مقطع کارشناسی در ایتالیا (Laurea)
کارشناسی در ایتالیا با عنوان Laurea شناخته می‌شود و به دو زبان انگلیسی و ایتالیایی برگزار می‌شود. حداکثر سن برای پذیرش در این مقطع ۲۲ سال است. ابتدا باید از دانشگاه مورد نظر پذیرش بگیرید و سپس برای ویزا اقدام کنید.
دوره کارشناسی معمولاً ۴ ساله است و در طول تحصیل اجازه دارید تا ۱۰ ساعت در هفته کار کنید. در صورتی‌که دوره به زبان ایتالیایی باشد، ارائه مدرک زبان با سطح حداقل B1 الزامی است.
پرداخت هزینه‌ها، ارسال و تأیید مدارک، انگشت‌نگاری و مصاحبه با افسر ویزا از مراحل بعدی اپلای هستند.
تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در ایتالیا (Laurea Magistrale)
کارشناسی ارشد که Laurea Magistrale نام دارد، معمولاً ۲ ساله است. حداکثر سن برای اخذ پذیرش در این مقطع ۳۰ سال است.
رشته‌ها در این مقطع متنوع‌تر از مقطع کارشناسی هستند. اگر بتوانید مهارت زبان ایتالیایی خود را ثابت کرده و در دوره‌های به زبان ایتالیایی ثبت‌نام کنید، شهریه شما تا حد زیادی کاهش می‌یابد یا حتی رایگان می‌شود.
در این مقطع دانشجویان اجازه دارند تا ۲۰ ساعت در هفته کار کنند و بخشی از هزینه‌های خود را پوشش دهند.
در مورد گپ تحصیلی، ایتالیا انعطاف‌پذیر است. گپ ۴ تا ۵ ساله قابل قبول است، به شرطی که توجیه منطقی داشته باشید.
تحصیل در مقطع دکتری در ایتالیا (Dottorato di Ricerca)
دوره دکتری با عنوان Dottorato di Ricerca شناخته می‌شود و بین ۳ تا ۴ سال به طول می‌انجامد. این دوره غالباً پژوهش‌محور است و به دانشجویان کمک‌هزینه یا حقوق ماهیانه تعلق می‌گیرد.
علاوه بر این، دانشجویان دکتری اجازه دارند در طول هفته کار کنند. امکان دریافت بورسیه در این مقطع نسبت به سایر مقاطع بیشتر است.
هزینه تحصیل در ایتالیا
شهریه دانشگاه‌ها در ایتالیا نسبت به کشورهای غرب اروپا بسیار مناسب‌تر است. همین موضوع باعث شده تا بسیاری از دانشجویان این کشور را برای ادامه تحصیل انتخاب کنند.
شهریه‌ها با توجه به نوع دانشگاه، رشته، مقطع و رزومه متفاوت است.
جدول میانگین شهریه سالانه:
| نوع دانشگاه | شهریه سالانه |
|---|---|
| دانشگاه دولتی | ۹۰۰ تا ۵۰۰۰ یورو |
| دانشگاه خصوصی | ۶۰۰۰ تا ۳۰۰۰۰ یورو* |
*هزینه خوابگاه و کتاب‌ها لحاظ نشده است.
شهریه تقریبی برای کل مقاطع تحصیلی:
| مقطع تحصیلی | دانشگاه دولتی | دانشگاه خصوصی |
|---|---|---|
| کارشناسی (۳ تا ۴ سال) | ۳۶۰۰ تا ۲۰۰۰۰ یورو | ۲۴۰۰۰ تا ۱۲۰۰۰۰ یورو |
| کارشناسی ارشد (۲ سال) | ۱۸۰۰ تا ۱۰۰۰۰ یورو | ۱۲۰۰۰ تا ۶۰۰۰۰ یورو |
تحصیل رایگان در ایتالیا
برخی متقاضیان می‌پرسند آیا امکان تحصیل رایگان در ایتالیا وجود دارد؟ در دانشگاه‌های دولتی و خصوصی شهریه باید پرداخت شود، اما در صورت دریافت بورسیه، هزینه‌ها می‌تواند کاهش یافته یا حتی حذف شود.
بورسیه‌ها بر اساس شایستگی یا عملکرد تحصیلی و اغلب پس از شروع تحصیل اعطا می‌شوند. در بخش بورسیه‌ها به جزئیات بیشتری خواهیم پرداخت.
تمکن مالی برای ویزای تحصیلی ایتالیا
برای اخذ ویزای تحصیلی ایتالیا باید ثابت کنید که توانایی پرداخت هزینه‌های تحصیل و زندگی را دارید. حداقل تمکن مالی معمولاً حدود ۶۰۰۰ یورو در سال است.
نامه تمکن مالی (Proof of Fund) باید از بانک، به‌نام خودتان یا والدین، و مربوط به سه ماه اخیر باشد.
هزینه زندگی دانشجویی بسته به سبک زندگی متغیر است. برخی دانشگاه‌ها خوابگاه ارزان ارائه می‌دهند اما در برخی موارد اجاره آپارتمان دانشجویی هزینه‌بر خواهد بود.
هزینه ماهانه زندگی دانشجویی در ایتالیا بین ۵۰۰ تا ۱۲۰۰ یورو برآورد می‌شود.
نکته مهم
با وجود امکان کار پاره‌وقت (۱۰ ساعت در لیسانس، ۲۰ ساعت در فوق‌لیسانس و تا ۳۵ ساعت در دکتری) و دسترسی به بورسیه‌ها، می‌توانید بخش زیادی از هزینه‌های خود در ایتالیا را جبران کنید.
دانشگاه‌های ایتالیا
ایتالیا در زمینه آموزش و پژوهش سابقه‌ای درخشان دارد و میزبان قدیمی‌ترین دانشگاه دنیا به‌نام دانشگاه بولونیا در شهر بولونیا است.
این دانشگاه در سال 1088 میلادی تأسیس شده و حدود 85 هزار دانشجو دارد. همچنین در رتبه‌بندی جهانی QS سال 2025، رتبه 133 را به خود اختصاص داده است.
همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، ایتالیا در مجموع دارای 97 دانشگاه است که تقریباً 46 مورد از آن‌ها در شهر رم قرار دارند. تعداد زیادی از دانشگاه‌های ایتالیا نیز در بین 1000 دانشگاه برتر دنیا قرار دارند. در ادامه، لیستی از بهترین دانشگاه‌های ایتالیا با رتبه‌بندی جهانی آن‌ها آمده است:
| نام دانشگاه | رتبه QS در سال 2021 | رتبه THE در سال 2021 |
|---|---|---|
| دانشگاه پلی‌تکنیک میلان | 111 | 201 |
| دانشگاه بولونیا | 133 | 146 |
| دانشگاه ساپینزای رم | 132 | 185 |
| دانشگاه پادووا | 236 | 201 |
| دانشگاه میلان | 285 | 401 |
| دانشگاه پلی‌تکنیک تورین | 241 | 241 |
| دانشگاه پیزا | 382 | 351 |
| دانشگاه فدریکو دوم | 347 | 351 |
| دانشگاه سن رافائل | 389 | 201 |
البته این تنها بخشی از دانشگاه‌های معتبر ایتالیا هستند و تعداد بیشتری از آن‌ها در لیست دانشگاه‌های زیر 1000 جهانی قرار دارند.
نکته جالب این‌جاست که در لیست دانشگاه‌های ایتالیا، چندین دانشگاه آمریکایی نیز فعالیت دارند، از جمله:
دانشگاه جان کابوت (John Cabot University)، رم
دانشگاه آمریکایی رم (American University of Rome)
دانشگاه جان هاپکینز شعبه بولونیا (Johns Hopkins University of Bologna)
یکی از مزایای مهم تحصیل در دانشگاه‌های آمریکایی در ایتالیا، داشتن فرصت ادامه تحصیل در ایالات متحده آمریکا است. به همین دلیل، این دانشگاه‌ها برای کسانی که به ایتالیا به‌عنوان سکوی پرتاب نگاه می‌کنند، گزینه‌ای بسیار مناسب هستند.
حالا حتماً متوجه شده‌اید چرا تحصیل در ایتالیا این‌قدر محبوب است! وجود دانشگاه‌های معتبر جهانی، تنوع رشته‌های تحصیلی و هزینه‌های مقرون‌به‌صرفه تحصیل و زندگی، ایتالیا را به یکی از گزینه‌های اصلی دانشجویان بین‌المللی تبدیل کرده است.
فراموش نکنید: برای اخذ ویزای تحصیلی ایتالیا، حتماً باید پذیرش تحصیلی از یکی از دانشگاه‌های این کشور داشته باشید.
بورسیه‌های تحصیلی در ایتالیا
همان‌طور که گفته شد، دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی در ایتالیا انواع مختلفی از بورسیه‌ها و کمک‌هزینه‌ها را به دانشجویان ارائه می‌دهند. همچنین دولت ایتالیا و برخی سرمایه‌گذاران نیز بورسیه‌هایی را برای دانشجویان واجد شرایط در نظر گرفته‌اند. در ادامه، مهم‌ترین بورسیه‌های تحصیلی ایتالیا را معرفی می‌کنیم:
بورسیه Invest Your Talent in Italy
این بورسیه با همکاری وزارت امور خارجه و وزارت توسعه اقتصادی ایتالیا ارائه می‌شود و به دانشجویانی با رزومه تحصیلی قوی که پتانسیل موفقیت بالا دارند، تعلق می‌گیرد.
مزایای این بورسیه:
معافیت از شهریه (به‌جز مالیات‌های جزئی)
900 یورو کمک‌هزینه ماهیانه
پوشش بیمه درمانی
این بورسیه فقط برای رشته‌هایی مانند مهندسی، فناوری‌های پیشرفته، طراحی، معماری، مدیریت و اقتصاد قابل استفاده است.
دانشجویان کشورهای خاصی می‌توانند برای این بورسیه اقدام کنند و ایران نیز در این لیست قرار دارد:
آذربایجان، ایران، برزیل، کلمبیا، مصر، اتیوپی، هند، اندونزی، غنا، قزاقستان، مکزیک، چین، تونس، ترکیه، ویتنام.
بورسیه EDISU Piemonte
این بورسیه فقط به دانشجویانی که در دانشگاه‌های ناحیه پیمونت تحصیل می‌کنند، تعلق می‌گیرد:
آکادمی آلبرتینا در تورین
دانشگاه تورین
دانشگاه پیمونت شرقی
دانشگاه پلی‌تکنیک تورین
میزان مبلغ و مزایای این بورسیه با توجه به شرایط مالی و تحصیلی دانشجو مشخص می‌شود.
بورسیه استانی ایتالیا
این بورسیه که گاهی در داخل کشور به‌اشتباه با عنوان بورسیه جهان سوم شناخته می‌شود، بر اساس وضعیت مالی دانشجو اعطا می‌گردد.
مزایا:
معافیت کامل یا جزئی از شهریه
دریافت کمک‌هزینه تا سقف 5200 یورو در سال
بورسیه دولتی ایتالیا
این بورسیه برای دانشجویان خارجی مقطع کارشناسی ارشد و دکتری طراحی شده است. دانشجویان رشته‌های هنر، موسیقی، زبان و فرهنگ ایتالیایی و پژوهش‌های علمی نیز واجد شرایط هستند.
پوشش این بورسیه:
شهریه تحصیلی
بیمه سلامت
حقوق ماهیانه (برای مدت 3، 6 یا 12 ماه)
رشته‌های تحصیلی در ایتالیا
ممکن است تصور کنید رشته‌های دانشگاهی در ایتالیا محدود هستند، اما ایتالیا یکی از کشورهای پیشرفته اروپایی در حوزه آموزش عالی است.
به‌عنوان مثال، دانشگاه پلی‌تکنیک میلان یکی از معروف‌ترین دانشگاه‌های فنی مهندسی در جهان است.
رشته‌های تحصیلی ارائه‌شده در دانشگاه‌های ایتالیا در حوزه‌های زیر دسته‌بندی می‌شوند:
علوم انسانی
هنر
معماری
مد و فشن
علوم پایه
پزشکی
فنی و مهندسی
مدیریت و تجارت
نکته مهم:
پزشکی یکی از محبوب‌ترین رشته‌ها برای مهاجرت تحصیلی به ایتالیا است. دانشگاه‌های میلان و بولونیا برای این رشته شهرت بالایی دارند.
هرچند بسیاری از رشته‌ها در ایتالیا به زبان انگلیسی ارائه می‌شوند، اما برخی از آن‌ها تنها به زبان ایتالیایی تدریس می‌شوند. بنابراین یادگیری زبان ایتالیایی حتی برای دوره‌های انگلیسی زبان، بسیار مفید خواهد بود و زندگی دانشجویی شما را راحت‌تر می‌کند.
مزایا و معایب تحصیل در ایتالیا
تحصیل در ایتالیا نیز مانند دیگر کشورها، دارای مزایا و معایب خاص خود است. در ادامه به بررسی مهم‌ترین آن‌ها می‌پردازیم:
مزایای تحصیل در ایتالیا
شهریه مناسب نسبت به سایر کشورهای اروپایی
دانشگاه‌های دولتی ایتالیا شهریه نسبتاً پایینی دارند که این کشور را به گزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه برای دانشجویان بین‌المللی تبدیل کرده است.هزینه زندگی دانشجویی مناسب
هزینه زندگی در شهرهای کوچک ایتالیا پایین‌تر است و این موضوع به کاهش بار مالی دانشجویان کمک می‌کند.تحصیل در دانشگاه‌های معتبر و بین‌المللی
بسیاری از دانشگاه‌های ایتالیا در رده‌های بالای رتبه‌بندی جهانی قرار دارند.دسترسی به بورسیه‌ها، کمک‌هزینه‌ها و وام‌های دانشجویی
فرصت‌های تأمین مالی متنوعی در ایتالیا وجود دارد که به دانشجویان کمک می‌کند تا شهریه خود را کاهش داده یا حتی به صفر برسانند.اجازه کار حین تحصیل
دانشجویان در حین تحصیل مجاز به کار نیمه‌وقت هستند:کارشناسی: تا 10 ساعت در هفته
کارشناسی ارشد: تا 20 ساعت در هفته
دکترا: تا 30 ساعت در هفته
بیمه دانشجویی و برنامه‌های حمایتی دانشگاه‌ها
دانشجویان از پوشش بیمه درمانی و خدمات حمایتی دانشگاه‌ها بهره‌مند می‌شوند.امکان ماندن در ایتالیا بعد از فارغ‌التحصیلی برای یافتن شغل
فارغ‌التحصیلان می‌توانند برای دریافت اقامت یک‌ساله (Permesso di Soggiorno) اقدام کرده و در این مدت به دنبال کار بگردند. در صورت یافتن شغل، این اقامت به ویزای کاری (Permesso di Lavoro) تبدیل می‌شود.
معایب تحصیل در ایتالیا
عدم امکان دریافت ویزای همراه برای همسر یا پارتنر
دانشجویان متأهل نمی‌توانند برای همسر خود ویزای همراه بگیرند. با این حال، پس از شروع تحصیل می‌توانند دعوت‌نامه‌ای ارسال کرده و همسر با ویزای توریستی وارد ایتالیا شود.مشکلات زبانی و نیاز به دانستن زبان ایتالیایی
با وجود ارائه برخی رشته‌ها به زبان انگلیسی، برای زندگی روزمره در ایتالیا دانستن زبان ایتالیایی بسیار کمک‌کننده است.شرایط دشوار پیدا کردن شغل پس از فارغ‌التحصیلی
نرخ بیکاری در ایتالیا نسبت به سایر کشورهای اروپایی بالاتر است و این مسئله یافتن شغل را برای فارغ‌التحصیلان سخت‌تر می‌کند.
مدارک مورد نیاز برای ویزای تحصیلی ایتالیا
مدارک لازم برای ویزای دانشجویی ایتالیا شامل دو بخش عمومی و مرتبط با سوابق تحصیلی است:
مدارک عمومی:
پاسپورت معتبر با حداقل دو صفحه سفید و کپی‌های مربوطه
شناسنامه، کارت ملی، کارت پایان خدمت یا معافیت (برای آقایان) به‌همراه ترجمه
6 قطعه عکس پاسپورتی
ترجمه رسمی مدارک هویتی
بلیط پرواز و رزرو هتل یا دعوت‌نامه بستگان
فرم‌های تکمیل‌شده ویزا
بیمه‌نامه درمانی
مدارک تحصیلی و مالی:
نامه پذیرش از دانشگاه‌های ایتالیا
نامه تمکن مالی به نام متقاضی یا والدین (حدود 5800 تا 7200 یورو برای یک سال)
در صورتی که تمکن مالی به‌نام والدین باشد: ترجمه مدارک هویتی، سابقه کار و بیمه
اصل، ترجمه و کپی مدارک تحصیلی به‌همراه ریز نمرات
رزومه تحصیلی (CV)
انگیزه‌نامه یا Statement of Purpose
مدارک زبان:
حداقل سطح زبان انگلیسی B2 که معادل است با:
آیلتس 5
تافل 78
تولیمو 600
FCE نمره 169
(ممکن است این نمرات با توجه به دانشگاه و رشته تغییر کند.)
برای تحصیل به زبان ایتالیایی، حداقل سطح B1 نیاز است. برخی دانشگاه‌ها کلاس زبان ایتالیایی نیز در طول تحصیل برگزار می‌کنند.
در صورت نیاز به ارزشیابی تحصیلی (DOV):
اصل و ترجمه مدرک سال آخر دبیرستان به‌همراه ریز نمرات
اصل و ترجمه مدرک دیپلم به‌همراه ریز نمرات
اقامت پس از تحصیل در ایتالیا
پس از پایان تحصیل، دانشجویان برای ماندن در ایتالیا نیاز به دریافت اقامت Permesso di Soggiorno دارند که به آن‌ها اجازه می‌دهد تا یک سال در این کشور به دنبال کار بگردند. در صورت موفقیت، می‌توانند آن را به اقامت کاری Permesso di Lavoro تبدیل کنند. پس از 5 سال اقامت قانونی، امکان اخذ اقامت دائم وجود دارد.
آخرین مقالات
آخرین اخبار
سؤالات متداول
هزینه تحصیل در ایتالیا چقدر است؟
در دانشگاه‌های دولتی بین 900 تا 5000 یورو و در دانشگاه‌های خصوصی بین 6000 تا 30000 یورو در سال است.
آیا امکان کار حین تحصیل وجود دارد؟
بله. لیسانس: 10 ساعت در هفته، فوق لیسانس: 20 ساعت، دکترا: 30 ساعت.
آیا تحصیل رایگان در ایتالیا ممکن است؟
بله. با توجه به شرایط و رزومه، برخی دانشجویان می‌توانند بورسیه دریافت کرده و هزینه تحصیل را کاهش دهند یا حتی صفر کنند.
آیا بدون مدرک زبان می‌توان در ایتالیا تحصیل کرد؟
خیر. باید به یکی از دو زبان انگلیسی یا ایتالیایی مسلط باشید. برخی دانشگاه‌ها کلاس زبان برگزار می‌کنند.
مهم‌ترین مزایا و معایب تحصیل در ایتالیا چیست؟
مزایا: شهریه مناسب و دانشگاه‌های معتبر جهانی
معایب: نداشتن ویزای همراه و دشواری یافتن شغل پس از تحصیل
آیا با مدرک دیپلم می‌توان در ایتالیا تحصیل کرد؟
بله. دارندگان دیپلم می‌توانند برای دوره کارشناسی (Laurea) اقدام کنند.