راهنمای جامع مهاجرت تحصیلی به آلمان
اگر قصد ادامه تحصیل در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد یا دکتری را دارید، آلمان یکی از بهترین مقاصد برای مهاجرت تحصیلی است. تحصیل در این کشور جزو مسیرهای ساده مهاجرت محسوب می‌شود. گرفتن ویزای دانشجویی در آلمان دشوار نیست و از همه مهم‌تر، این کشور یکی از ۵ کشور برتر جهان است که تحصیل در آن رایگان است!
برای اقدام کافی است مدرک زبان معتبر داشته باشید و گپ تحصیلی زیادی نداشته باشید. خبر خوب اینکه دانشجویان اجازه کار همزمان با تحصیل دارند. در ادامه، شرایط هر مقطع تحصیلی بررسی شده است. اگر به مهاجرت تحصیلی به آلمان فکر می‌کنید، تا انتها همراه ما باشید.
تحصیل در آلمان در یک نگاه
مدرک زبان: آلمانی B2 یا آیلتس 6.5 برای دوره‌های انگلیسی
شرایط سنی: حداکثر ۳۰ سال برای کارشناسی، ۳۵ برای ارشد، ۴۰ برای دکتری
گپ تحصیلی قابل قبول: نهایتاً ۴ الی ۵ سال
هزینه دانشگاه: رایگان / نهایتاً ۲۰۰ یورو
بورسیه تحصیلی: در همه مقاطع در دسترس
ویزای همراه: بله
کار همزمان با تحصیل: امکان‌پذیر
کار بعد از تحصیل: با دریافت ویزای کاری
سفر به کشورهای شینگن: با ویزای دانشجویی امکان‌پذیر
اقامت پس از تحصیل: در صورت داشتن شغل بله
مزایای تحصیل در آلمان
تحصیل به زبان آلمانی و انگلیسی
تحصیل رایگان در دانشگاه‌های معتبر
امکان دریافت انواع بورسیه
هزینه زندگی مقرون به‌صرفه نسبت به سایر کشورها
بیمه درمانی برای تمام دانشجویان
امکان کار پاره‌وقت در زمان تحصیل
اقامت ۱۸ ماهه پس از پایان تحصیل جهت یافتن کار
نرخ بیکاری پایین و فرصت‌های شغلی پس از تحصیل
تناسب هزینه زندگی با سطح درآمد
امکان سفر ارزان به کشورهای حوزه شینگن
شرایط مهاجرت تحصیلی به آلمان
اولین قدم برای تحصیل در آلمان، دریافت نامه پذیرش از دانشگاه است. برای این کار باید شرایط زیر را داشته باشید:
سن مجاز: حداکثر ۳۰ سال برای کارشناسی، ۳۵ سال برای ارشد
گپ تحصیلی: حداکثر ۴ تا ۵ سال
در مرحله بعد باید شرایط لازم برای دریافت ویزای دانشجویی از سفارت آلمان را داشته باشید:
تمکن مالی: حدود ۱۱،۲۰۸ یورو (۹۳۴ یورو در ماه) از طریق حساب بلوکه، بورسیه، یا نامه تعهد از یک آشنا در آلمان
مدرک زبان: B2 آلمانی برای دانشگاه‌های دولتی؛ آیلتس 6.5 برای دانشگاه‌های انگلیسی‌زبان (برخی از آن‌ها رایگان هستند!)
بیمه درمانی: بیمه مسافرتی یا دانشجویی الزامی است
ویزای تحصیلی: ویزای ملی بیش از ۹۰ روز برای ورود به آلمان الزامی است
انواع ویزای دانشجویی آلمان
۱. ویزای دانشجویی آلمان
مخصوص افرادی است که پذیرش دانشگاه گرفته‌اند.
۲. ویزای متقاضی دانشجویی
برای افرادی که هنوز پذیرش نگرفته‌اند و می‌خواهند حضوری اقدام کنند (فعلاً برای ایرانیان فعال نیست).
۳. ویزای دوره زبان آلمانی
برای گذراندن دوره‌های زبان آلمانی (فعلاً برای ایرانیان فعال نیست).
مقاطع تحصیلی در آلمان
کارشناسی
مدت زمان: ۴ سال
شرایط:
دیپلم ۱۲ ساله
در صورت غیرمعادل بودن، شرکت در کالج یک‌ساله
زبان آلمانی B1 (مدارک TestDaF یا DSH)
زبان انگلیسی آیلتس ۵.۵+ یا تافل 50+
برخی دانشگاه‌ها آزمون ورودی یا مصاحبه دارند
کار همزمان: ۱۰ ساعت در هفته
کارشناسی ارشد
مدت زمان: ۲ سال
شرایط:
مدرک کارشناسی معتبر (ارزیابی ZAB)
زبان آلمانی B2 یا آیلتس ۵.۵ تا ۶ / تافل ۷۹–۸۷
کار همزمان: ۱۵ تا ۲۰ ساعت در هفته
شانس دریافت بورسیه دکتری بالا می‌رود
دکتری
مدت زمان: ۳ تا ۴ سال
شرایط:
مدرک کارشناسی ارشد معتبر (ارزیابی ZAB)
زبان آلمانی C1 یا آیلتس ۶.۰ تا ۶.۵ / تافل ۷۹–۸۷
کار همزمان: بیش از ۲۰ ساعت در هفته مجاز است
مراحل مهاجرت تحصیلی به آلمان
مهاجرت تحصیلی به آلمان برای بسیاری از دانشجویان بین‌المللی، فرآیندی پیچیده به نظر می‌رسد. در این راهنمای کامل، مراحل گام‌به‌گام برای موفقیت در این مسیر ارائه شده است:
۱. اپلای برای دانشگاه‌های آلمان
بر اساس علایق تحصیلی و اهداف خود، می‌توانید از وب‌سایت‌های زیر برای جستجوی برنامه‌های دانشگاهی استفاده کنید:
پس از انتخاب رشته و دانشگاه مورد نظر، شرایط پذیرش را به دقت مطالعه کرده و مدارک لازم را ارسال کنید. این مدارک معمولاً شامل موارد زیر هستند:
ریزنمرات رسمی ترجمه‌شده به زبان آلمانی
انگیزه‌نامه (Motivationsschreiben)
توصیه‌نامه اساتید
مدرک زبان (آلمانی یا انگلیسی)
نکته: برخی دانشگاه‌ها فقط از طریق پلتفرم یونی‌اسیست (Uni-Assist) که توسط بیش از ۱۷۰ دانشگاه آلمانی برای ارزیابی مدارک دانشجویان بین‌المللی استفاده می‌شود، اپلای را می‌پذیرند.
۲. آماده‌سازی مدارک ضروری
پس از دریافت پذیرش، برای دریافت ویزا از سفارت آلمان باید مدارک زیر را آماده کنید. تمامی مدارک تحصیلی باید ترجمه رسمی شده و به تأیید وزارت دادگستری و وزارت امور خارجه برسند:
گذرنامه معتبر
نامه پذیرش از دانشگاه یا Studienkolleg
اثبات توان مالی (حساب مسدود شده یا اسپانسر)
مدرک زبان (آلمانی یا انگلیسی)
فرم تکمیل‌شده درخواست ویزا
۳. تعیین وقت سفارت آلمان
در ایران، شرکت Visametric مسئول نوبت‌دهی و جمع‌آوری مدارک برای ویزای آلمان است. باید مدارک خود را منظم کرده و برای بررسی و تأیید ارائه دهید. هزینه خدمات در حال حاضر ۷۵ یورو است. توجه داشته باشید که زمان انتظار ممکن است چند هفته طول بکشد.
۴. دریافت ویزا و سفر به آلمان
پس از صدور ویزا، می‌توانید بلیط تهیه کرده و آماده سفر شوید. مدارک زیر در زمان سفر ضروری هستند:
بلیط هواپیما به آلمان
بیمه مسافرتی با پوشش حداقل €30,000 برای سه ماه
توصیه می‌شود محل اقامت دانشجویی را از قبل رزرو کنید
۵. دریافت اجازه اقامت
طبق ماده 16b قانون اقامت آلمان (AufenthG)، هر فردی که بیش از ۹۰ روز در آلمان اقامت دارد، باید برای دریافت اجازه اقامت اقدام کند. شما باید آدرس خود را ثبت کرده و ظرف ۱۴ روز پس از ورود درخواست دهید.
۶. اقدامات مهم پس از ورود به آلمان
پس از ورود، مراحل زیر باید انجام شود:
ثبت‌نام در دانشگاه
تأمین محل اقامت
دریافت بیمه درمانی
افتتاح حساب بانکی
دریافت کارت دانشجویی
آمادگی برای شروع ترم تحصیلی
نکته: اگر قصد دارید خانواده (همسر یا فرزند) را همراه ببرید، برای هر نفر باید مدرک مالی جداگانه ارائه شود.
مدارک مورد نیاز برای مهاجرت تحصیلی به آلمان
مدارک مورد نیاز در مراحل مختلف شامل موارد زیر هستند:
گذرنامه ملی معتبر
دو قطعه عکس جدید
نامه پذیرش دانشگاه (Zulassungsbescheinigung)
مدرک زبان آلمانی:
آزمون DSH
آزمون TestDaF
مدرک گوته (Goethe-Zertifikat GDS)
مدرک زبان انگلیسی:
آزمون حداقل نمره TOEFL PbT: 550 / CbT: 213 / IbT: 79-80 IELTS کارشناسی: 5.5–6.0 / کارشناسی ارشد: 5.5–6.5 / دکترا: 6.0–6.5 بیمه مسافرتی با پوشش حداقل €30,000
انگیزه‌نامه
ترجمه رسمی سند ازدواج (در صورت لزوم)
رسید پرداخت هزینه درخواست ویزا
بورسیه‌های تحصیلی در آلمان
دریافت بورسیه به شما این امکان را می‌دهد که هزینه‌های تحصیل را با کمک مؤسسات تأمین کنید. معدل بالای ۱۵ شانس موفقیت را افزایش می‌دهد. بورسیه‌ها در مقطع دکترا بیشتر، در مقطع ارشد متوسط و در مقطع کارشناسی کمتر هستند.
هر ایالت در آلمان ممکن است بورسیه‌های متفاوتی ارائه دهد.
بورسیه‌های مقطع کارشناسی
گرچه محدود اما قابل دریافت هستند:
Hach & Rose / LPP: مبلغ €5,000
TRENDHIM: مبلغ $2,300
MAilchek: مبلغ $1,500
بورسیه‌های مقطع کارشناسی ارشد
شایع‌تر از سایر مقاطع:
بورسیه DAAD: ماهانه €850
بنیاد Friedrich Ebert: ماهانه €1,000 (برای دانشجویان ممتاز)
بورسیه Konrad Stiftung: برای یک سال (مبلغ اعلام نشده)
بورسیه‌های دکترا
در این مقطع بیشترین احتمال دریافت بورسیه وجود دارد. شرایط معمول شامل نمره آیلتس ۷ به بالا و داشتن مقاله در مجلات معتبر است:
بنیاد ملی علوم آلمان: ماهانه €1,250
خدمات DAAD ویژه دکترا: ماهانه €1,250
سازمان StipendiumPlus: ماهانه €1,350
هزینه‌های مهاجرت تحصیلی به آلمان
هزینه‌ها به دو دسته قبل و بعد از سفر تقسیم می‌شوند.
هزینه‌های پیش از سفر
| مورد | هزینه تقریبی |
|---|---|
| ترجمه مدارک | متغیر |
| تایید مدارک | €100–120 (هر مدرک حدود €30 + تاییدیه €8) |
| آزمون زبان | ۷ تا ۱۴ میلیون تومان |
| بیمه مسافرتی | حدود ۱۵۰ هزار تومان |
| هزینه ویزا | €75 |
هزینه‌های پس از ورود
| مورد | هزینه |
|---|---|
| بیمه درمانی دانشجویی | €160 (دانشجو پرداختی €80 دارد) |
| شهریه دانشگاه | دولتی: €250–350 / خصوصی: €25,000–€40,000 |
| هزینه زندگی | €934 در ماه (مبنای اثبات مالی) |
| خوابگاه | €160–360 در ماه |
برترین دانشگاه‌های آلمان (۲۰۲۳–۲۰۲۴)
| شهر | دانشگاه | رتبه جهانی (۲۰۲۳) | رتبه ملی (۲۰۲۴) |
|---|---|---|---|
| مونیخ | دانشگاه فنی مونیخ | 30 | 1 |
| مونیخ | دانشگاه LMU | 33 | 2 |
| هایدلبرگ | دانشگاه هایدلبرگ | 43 | 3 |
| برلین | دانشگاه هومبولت | 86 | 4 |
| آخن | RWTH آخن | 99 | 5 |
| بن | دانشگاه بن | 89 | 6 |
| برلین | دانشگاه Charité | 73 | 7 |
| توبینگن | دانشگاه توبینگن | 86 | 8 |
| برلین | دانشگاه آزاد برلین | 91 | 9 |
اخذ اقامت در آلمان از طریق تحصیل
تحصیل در آلمان می‌تواند به اقامت موقت و در نهایت اقامت دائم منجر شود. در ابتدا ویزا برای ورود صادر شده و سپس باید برای مجوز اقامت اقدام کرد.
مراحل دریافت اقامت:
مرحله ۱: مراجعه به اداره مهاجرت محل (Ausländerbehörde)
مرحله ۲: ثبت آدرس
تا ۱۴ روز پس از ورود باید آدرس خود را در دفتر شهرداری (Bürgeramt) ثبت و Meldebestätigung دریافت کنید.
مدارک مورد نیاز:
فرم تأیید مالک (Wohnungsgeberbestätigung)
گذرنامه
ویزا
مرحله ۳: دریافت بیمه درمانی
بیمه عمومی: زیر ۳۰ سال
بیمه خصوصی: بالای ۳۰ سال
باید گواهی بیمه را برای ارائه در زمان درخواست اقامت داشته باشید.
مرحله ۴: آماده‌سازی مدارک مورد نیاز
فرم درخواست اقامت
گذرنامه
ویزای دانشجویی
یک قطعه عکس
اثبات توان مالی
گواهی بیمه درمانی
نامه پذیرش یا ثبت‌نام دانشگاه
مرحله ۵: ارائه مدارک
در زمان مقرر، در مصاحبه حاضر شده و مدارک را ارائه دهید. زمان پردازش معمولاً ۵ تا ۶ هفته است.
مرحله ۶: دریافت کارت اقامت
پس از تأیید، کارت اقامت الکترونیکی (eAT) را دریافت خواهید کرد. پس از آن می‌توانید برای اقامت دائم نیز اقدام کنید.
جمع‌بندی نهایی
مهاجرت تحصیلی به آلمان یکی از بهترین انتخاب‌ها برای دانشجویان ایرانی به‌دلیل بورسیه‌های متنوع و فرآیند قابل دسترس ویزا است. در این متن تمام مراحل از مدارک و ویزا تا اقامت بررسی شد. برای اطلاعات بیشتر می‌توانید با مشاوران پارسی کانادا تماس بگیرید.
آخرین مقالات
آخرین اخبار
سؤالات متداول
آیا بدون اجازه اقامت می‌توان در آلمان ماند؟
خیر. برای اقامت بیش از ۹۰ روز باید آدرس خود را ثبت کرده و مجوز اقامت دریافت کنید.
آیا پس از ورود می‌توان بیمه دریافت کرد؟
بله. دانشجویان زیر ۳۰ سال تحت پوشش بیمه عمومی و دیگران تحت پوشش بیمه خصوصی قرار می‌گیرند.
تا چند وقت پس از فارغ‌التحصیلی می‌توان در آلمان ماند؟
پس از فارغ‌التحصیلی می‌توانید تا ۱۸ ماه در آلمان بمانید و به دنبال کار بگردید.